ongedierte in het gazon
Engerlingen – Een plaag voor het gazon –
Al vaker hebben we hierover geschreven (zie ook de vorige update), maar vanwege de vele actuele meldingen en vele vragen toch nog even de achtergronden.
Bestrijding met aaltjes of e-mix,
Engerlingen zoals ze in Nederland voornamelijk voorkomen, zijn larven van de Rozenkever, de Meikever en de Junikever. Ze voeden zich vooral met wortels van gras en zorgen voor steeds meer problemen. Ook worden er steeds vaker kleinere engerlingen gevonden, de larve van de mestkever.
Een mogelijke verklaring is het wegvallen van breedwerkende insecticiden. Verder zijn ze actiever in droge warme zomers.
De engerlingen komen vooral voor op de schralere zandgronden, vaak in een bosrijke omgeving. Ze zijn ongeveer 2 tot 4 cm lang, zijn beige-wit gekleurd met een bruine kop en hebben 3 paar poten.
De rozenkever
De schade
De volwassenen kevers voeden zich met de bladeren van diverse planten maar veroorzaken over het algemeen weinig schade. De larven van de kever, de Engerlingen, blijven onder de grond en vreten de wortels af. In de periode tussen juli en september kan de vraatschade zulke vormen aannemen dat hele delen van het gazon afsterven. Ook andere gewassen kunnen doodgaan ten gevolge van de schade die aan de wortels worden toegebracht door engerlingen. In het voorjaar kunt u al de plaatsen in het gazon herkennen waar de engerlingen zich bevinden. De kleur is op die plaatsen minder fris en de sprieten zijn geelbruin. De beschadiging van gazon, golfterreinen en sportvelden is het meest zichtbaar vanaf juli. Doordat de wortels afgevreten worden komen de graszoden los te liggen. Bij zware aantastingen komt het regelmatig voor dat de graszoden opgerold kunnen worden. Hieronder vindt men de Engerlingen in zeer grote aantallen tot soms wel honderden bij elkaar.
De zode kan vrij goed herstellen, wanneer deze op de plaats blijft liggen en voldoende vocht heeft. Wanneer het gras ook nog een zware droogteperiode te verduren krijgt, dan kunnen deze zwaar aangetaste percelen volledig verdrogen en afsterven. Daarnaast zijn ze een geliefd menu voor mollen en verscheidene vogelsoorten. De vogels zoals merels, spreeuwen, kauwen, roeken en kraaien willen zich te goed doen aan de lekkere dikke larven en scharrelen in de verdorde grasplekken. De aanwezigheid van deze dieren kan leiden tot extra spectaculaire schade aan het grasveld.
De levenscyclus van een Rozenkever, Meikever en Junikever
De meest efficiënte manier om het ongedierte onder controle te houden is door het larvale stadium te doden. Om dit succesvol te doen, moet u zich bewust zijn van de levenscyclus van de Rozenkever, Meikever en Junikever.
De volwassen kevers verschijnen afhankelijk van seizoen tot seizoen in de maanden mei en juni. Tijdens de eerste nacht, dat de volwassen kevers actief zijn, vindt de paring plaats. Diezelfde nacht nog kruipen de wijfjes in de grond en graven zich in tot een diepte van 10 tot 25 cm, om er hun eieren te leggen. Hierna vliegen ze uit. De typische lage vluchten vlak boven het grasoppervlak, vanaf begin mei tot juni zijn heel kenmerkend.
De engerlingen komen na een paar weken uit de eitjes. Ze voeden zich de eerste weken nog met humusachtige, afgestorven plantenresten. Daarna schakelen ze over op de haarwortels om ten slotte alle plantenwortels te verorberen.
Als de temperaturen in het najaar zakken zullen de larven dieper in de grond wegkruipen. In het voorjaar als de temperatuur stijgt, zullen ze terug naar boven komen om de graswortels aan te vreten (maart/april). Zij overwinteren als larve en verpoppen vanaf april, mei en komen vanaf mei-juni als volwassen kever tevoorschijn. De levensduur van de larvale stadia van de Rozenkever bedraagt één jaar terwijl dit voor andere keverlarven van dezelfde familie zoals junikever en meikever respectievelijk 2 en 4 jaar kan duren.
De bestrijding larve rozekever
De bestrijding niet te laat toepassen (augustus t/m september), aangezien de engerlingen tijdens de koudere winterperiode zich naar diepere grondlagen bewegen en dan inactief blijven tot het volgende voorjaar. In sommige jaren, bij een zachte winter en mits de grondtemperatuur boven 12°C is, zullen de engerlingen nog langer actief zijn en kan de bestrijding langer worden toegepast. In het voorjaar is er een betrekkelijke korte periode om te bestrijden. Dit is (na waarneming van actieve engerlingen) in april/mei Het beste kunt u gebruik maken van een aaltjes (nematode). deze toepassing is de meest efficiënte manier om het ongedierte onder controle te houden.
De aaltjes tegen engerlingen (nematoden Heterorhabditis megidis) zoeken de engerlingen op en dringen deze binnen via de natuurlijke lichaamsopeningen. Eenmaal binnen geven zij bacteriën af die ervoor zorgen dat de engerlingen stoppen met vreten en doodgaan. Daar reproduceren de aaltjes zich en zorgen zo voor een nieuwe generatie aaltjes, die op zoek gaan naar nieuwe engerlingen. Toepassen op vochtige (eventueel eerst bevochtigen!) gazons wanneer de grondtemperatuur boven 12°C is. Onmiddellijk na het toepassen, het gazon goed besproeien zodat de aaltjes in de grond de wortels goed kunnen bereiken waar de engerlingen actief zijn. De aaltjes gebruiken namelijk vocht om zich voort te kunnen bewegen. Zorg er dan ook voor dat het gazon na het toepassen van de aaltjes niet uitdroogt (minstens twee weken ).
Aaltjes tegen Engerlingen bestellen
De larve van de taxus kever is met hetzelfde aaltje te bestrijden maar kent een andere cyclus. Hier kan men het hele jaar bij voldoende bodemtemperatuur bestrijden. Ook hier geldt wel dat de bodem vochtig dient te zijn en gehouden wordt.
Herstel van aangetaste plekken.
Bij aantastingen is meestal de grasmat ernstig beschadigd. We kunnen bijzaaien of zoden leggen, maar in alle gevallen is het zaak om snel veel wortelmassa te krijgen, om wanneer er nog engerlingen zijn, of bij nieuwe aantastingen te zorgen voor een hoge schadedrempel. Geef daarom Innogreen Beendermeel om de beworteling te stimuleren en tijdens de groei kunt u bijmesten met Innogreen GrasZó.
De larve van de taxuskever (Otiorhynchus sulcatus) Deze eet vooral aan de wortels van Taxus, Rododendron, Euonymus, Viburnum, Astilbe, Sedum, Primula, Thuja, Picea, Fragaria, Camelia, Azalea, Fuchsia en Huechera. De kevers maken mooie kartelranden aan de bladeren. Bestrijden kan eveneens met nemathode in de periode van mei tot en met september/oktober.
Emelten
Emelten zijn larven van langpootmuggen. Het zijn grauwgrijze maden van twee tot vier cm lang zonder poten en zonder duidelijke kop. Ze rollen zich niet op en zijn weinig beweeglijk. Hun huid is zeer taai en elastisch. Emelten vreten, vooral in de avond en in de nacht ,aan plantenwortels, de stengelbasis en soms ook aan de onderste bladeren.
In de moestuin vreten emelten ook aan aardappelen. Er komen veel soorten emelten voor. In tuinen zijn het vooral de Tipula en de Nephrotoma, waarvan de Tipulasoorten voor de meeste schade zorgen. Tipula paludosa heeft een hoge winterhardheid en kan al schade aan gazons toebrengen in december. De schade gaat door tot mei. Als het gras weer gaat groeien wordt de schade minder. Tipula oleracea heeft 2 generaties in een jaar. De larven die in september uitkomen overwinteren. Een langpootmugvrouwtje legt tussen 300 - 400 eieren per keer. Oplossing: Nematoden Steinernema feltiae kunnen worden ingezet voor de bestrijding van emelten. Geef naast de gewone bemesting ook beendermeel om de beworteling te stimuleren en daarmee het herstel te bespoedigen.
E-mix© verdrijft engerlingen, emelten en de larve van de taxuskever
Door de unieke samenstelling van E-mix© worden diverse (bodem)insecten verdreven. Deze bodemverbeteraar op basis van zeolieten is verrijkt met een sterke mix van plantenextracten. De larven kruipen dieper de grond in en raken door de extracten verdoofd waardoor ze stoppen met eten en de schade beperkt blijft. Hierdoor stopt de schade. De volwassen kevers zullen op behandelde plekken geen eieren willen afzetten, waardoor er ook een preventieve werking ontstaat. Het heeft een duurwerking van 2 tot 3 maanden. Naast E-mix© dient ook organische bemesting uitgevoerd te worden om nieuwe (wortel)groei te stimuleren. Dit kan met Innogreen beendermeel of Innogreen Repair-mix®.
Samenstelling
E-mix© bestaat uit zeolieten, organische voedingsstoffen en diverse plantextracten, ook wel essentiële oliën genoemd, welke op natuurlijke wijze (destillatie, persen, enfleurage of maceratie) uit geurige en geneeskrachtige planten wordt gewonnen. Het bevat ook nog knoflookextract.
Dosering, algemeen advies:
Algemeen:
- 1 à 2 kg per 100 m2 preventief, 2 tot 3 kg per 100 m2 wanneer aantasting is waargenomen
- 200 kg per sportveld
- 1,5 kg per m3 potgrond